Jest świadczeniem przyznawanym na podstawie art. 41 ustawy o pomocy społecznej i może być przyznane w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe w wysokości nie przekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny.
Zasiłek celowy specjalny ma charakter uznaniowy, a zatem przyznanie go zależy od okoliczności sprawy oraz środków finansowych będących w dyspozycji Ośrodka na tę formę pomocy.
Specjalny zasiłek celowy może być przyznany w formach
- nie podlegającej zwrotowi - w wysokości nie przekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny;
- pod warunkiem zwrotu części lub całości kwoty zasiłku lub wydatków na pomoc rzeczową - zasiłek okresowy, zasiłek celowy lub pomoc rzeczowa.
Przysługuje osobom i rodzinom, których dochód jest niższy od kryterium dochodowego określonego w ustawie. Jest to świadczenie jednorazowe, przyznawane na zaspokojenie niezbędnej potrzeby życiowej.
Zasiłek celowy może być przyznany w szczególności na:
- zakup żywności
- zakup leków i leczenia
- zakup opału
- zakup odzieży i obuwia
- zakup niezbędnych przedmiotów użytku domowego
- drobnych remontów i napraw w mieszkaniu
- pokrycie kosztów pogrzebu
Osobom bezdomnym i innym osobom nie mającym możliwości uzyskania świadczeń na podstawie przepisów o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia może być przyznany zasiłek celowy na pokrycie części lub całości wydatków na świadczenia zdrowotne.
W uzasadnionych przypadkach pomoc finansową w postaci zasiłku celowego mogą otrzymać również osoby, których dochód przekracza kryterium dochodowe określone w art. 8 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej.
Zasiłek okresowy przysługuje osobom i rodzinom bez dochodów lub o dochodach niższych niż ustawowe kryterium dochodowe, w szczególności ze względu na ochronę macierzyństwa, długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie.